Dat onder druk alles vloeibaar wordt is maar weer eens bewezen in deze tijden. Waar veel zorgorganisaties worstelen om duurzame verandering echt voor elkaar te krijgen, wordt er op dit moment meer structureel geïnnoveerd dan de afgelopen jaren bij elkaar. Teamoverleg vanuit huis, digitaal communiceren tussen bewoner en familie en versnelde implementatie van de medido, het lijkt allemaal weinig moeite te kosten.
Waarom lukt het nu wel? En als deze corona crisis straks voorbij is, hoe blijven we dan innoveren? Die vragen proberen we te beantwoorden in deze blog.
Waarom lukt het nu wel?
Op naar de hamvraag: waarom lukt innoveren nu wel? Dat het gevoel van urgentie een belangrijke factor is behoeft geen verdere uitleg; relevanter zijn de onderliggende factoren.
Gezamenlijke focus is misschien wel een van de belangrijkste van die factoren. “Alle projecten on hold behalve die ene” horen we bijvoorbeeld. In plaats van de veelheid aan projecten en initiatieven wordt er gezamenlijk aan één doel gewerkt tot het af is.
Geen persoonlijke stokpaardjes, geen beslissingen die blijven hangen bij een managementteam en geen discussie over of dit ene ding nu wel echt nodig is. Dat is het voordeel van een gezamenlijke focus. Klinkt logisch maar ontbrak tot nu toe vaak wel.
In tijden van crisis is voldoende effect hebben belangrijker dan perfectie. Dat helpt innovatieprojecten die een onzekere uitkomst hebben waarbij je alleen door proberen tot antwoorden komt. In plaats van eindeloze discussies om ofwel tot de perfecte oplossing te komen ofwel om tot volledige consensus te komen wordt er nu gewoon aan de slag gegaan. Eerst kijken of het goed genoeg werkt, regelmatig evalueren en dan op basis van ervaringen aanpassen waar nodig. Daarbij helpt het dat regels tijdelijk versoepeld worden waar nodig. “Van doe maar, tenzij” in plaats van “je mag pas, mits”.
Een andere factor die nu in het voordeel van innovatieprojecten werkt, heeft te maken met de teams die aan de slag gaan met innovaties. Omdat iedereen wil helpen deze crisis het hoofd te bieden en omdat communicatielijnen kort zijn ontstaan echt multidisciplinaire teams. Gelegenheidsteams vanuit alle lagen van een organisatie die een gezamenlijk doel hebben. “De juiste taak bij het juiste team” helpt bij het zorgen dat de juiste prioriteiten worden gekoppeld aan de teams met de best passende competenties.
Tenslotte zien we dat het maken van beslissingen in deze crisistijd veel minder moeite kost dan voorheen. In een deel van de gevallen was de keuze voor een innovatie misschien al gemaakt maar was de bredere organisatie nog niet overtuigd van het nut of de noodzaak. Men lijkt nu veel meer te vertrouwen op het oordeel van een kleine groep beslissers die een duidelijk doel heeft. De discussie over welke zaken centraal en welke decentraal bepaald moesten worden is ook verdwenen. Per vraagstuk wordt gekeken wat de beste plek is om de verantwoordelijkheid neer te leggen.
Wie tussen de regels (of alleen de dikgedrukte woorden) leest, herkent natuurlijk een paar dingen die in elk artikel over succesvol innoveren staan. Tot nu toe weinig verrassingen in deze blog. Wat mij betreft maar goed ook trouwens, dat betekent dat als we uit deze crisis komen in ons nieuwe ‘normaal’ misschien wat dingen kunnen vasthouden.
Want we moeten niet vergeten dat ons oude ‘normaal’ namelijk een situatie was met enorme uitdagingen.
Innoveren blijft belangrijk, onze uitdagingen onveranderd groot
We moeten niet vergeten dat deze corona crisis voorlopig nog niet voorbij is en dat de huidige manier van werken er een is die een enorme druk legt op de toch al overbelaste medewerkers in de ouderenzorg. ‘Never waste a good crisis’ luidt het devies echter ook in deze situatie. Daarom drie adviezen.
Ten eerste, waarom zouden we straks al die losse projecten weer oppakken om die tegelijk met te weinig mensen op te pakken? Niet alles kan tegelijk belangrijk zijn, ook straks niet. Het advies is om genadeloos te zijn in de prioriteiten. Klein beginnen blijft belangrijk, maar niet iedereen moet weer tegelijk klein beginnen. Wees duidelijk in wat de prioriteiten zijn en wees niet bang dingen snel te stoppen (of liever niet te starten) die niet bij de doelstellingen passen.
Ten tweede: laat de uitkomst van projecten bepalend blijven voor verdere ontwikkeling in plaats van reserveringen vooraf. We hebben nu gezien de waarde is van de realisatie dat een oplossing niet perfect hoeft te zijn. Innoveren gaat over het managen van onzekerheden, niet over vermijden ervan.
Laatste advies (voor deze blog dan): hou die oh zo belangrijke multidisciplinaire teams vast. Met alleen beleidsmedewerkers of alleen zorgmedewerkers in je innovatieteam kom je er niet. Innoveren gaat vaak over het verbeteren van een of meerdere processen, zorg dan dat je mensen aan boord hebt die alle facetten van zo’n proces overzien. Innovatie mag dan geen democratisch proces zijn, het is zeker een groepsproces.
Samengevat: durf te kiezen, proberen is beter dan discussiëren en innoveren doe je samen. Als we dat vast weten te houden komt het wel goed met dat innoveren in de ouderenzorg.
Tot slot
Het is te hopen dat de coronacrisis snel voorbij gaat. Laten we hopen dat bewoners van verpleeghuizen snel weer bezoek mogen ontvangen en zorgmedewerkers deze enorm intensieve periode achter zich kunnen laten. We mogen echter niet vergeten dat de uitdagingen voor deze crisis al enorm groot waren. Dat deze uitdagingen niet zo tastbaar zijn als het coronavirus mag niet betekenen dat ze straks minder urgent zijn. Innoveren om slimmer te werken, meer tijd over te houden voor zorg en het werk te verlichten van zorgmedewerkers zou blijvende prioriteit moeten zijn voor zorginstellingen.
Laten we van deze crisis leren wat nodig is om samen succesvol te kunnen blijven werken aan het kunnen blijven leveren van goede zorg.